Khi phải lựa chọn phương án mua một chiếc máy tính mới hoặc lắp đặt máy tính cho văn phòng rất nhiều khách hàng đều chỉ cân nhắc sử dụng PC “full size” hoặc laptop. Tuy nhiên còn có một lựa chọn khả thi khác thường bị bỏ qua là Mini Computer. Mini Computer thường bị nghi ngờ về khả năng đáp ứng những nhu cầu khác nhau của người dùng, và hay bị chê là “chỉ để đọc báo” bởi kích thước thậm chí còn nhỏ hơn loại Mini ITX. Tuy nhiên điều này chỉ đúng vào khoảng hơn chục năm trước đây, còn vào 2023 thì Mini PC đã là một giải pháp hoàn toàn hợp lý cho công việc và thậm chí là cả giải trí nữa!

Các loại Mini Computer

Máy tính mini hay còn gọi là Mini Computer có 2 loại chính trên thị trường, một là dạng khung (barebone) và hai là loại hoàn thiện sẵn. Trong đó, loại barebone rẻ hơn nhưng đúng như tên gọi, nó chỉ có bộ khung – thường là thùng máy, nguồn, mainboard và CPU gắn cố định trên đó – và có thể thiếu RAM, ổ cứng, wifi tùy loại. Người dùng sẽ tự lựa chọn các linh kiện cần thiết và lắp vào máy theo đúng ý thích của mình, ví dụ như RAM 8 hoặc 16GB hay ổ cứng SSD thì dao động từ 256GB đến 512GB hoặc 1TB. Loại thứ 2 hoàn thiện sẵn thì có đầy đủ mọi thứ, bạn chỉ việc mua và lắp thêm các thiết bị ngoại vi cần thiết (chuột, bàn phím, màn hình,…) là chạy được bình thường.

Sự khác biệt chính giữa PC và Mini Computer nằm ở cấu tạo. Nếu như một dàn PC được tạo thành từ rất nhiều linh kiện rời và các nhà sản xuất không ngần ngại tạo ra những sản phẩm khủng như GPU chiếm 2 khe PCI hay tản nhiệt nặng cả kilogram, Mini Computer hoàn toàn không có chỗ cho những món này. Thật ra, nhiều Mini PC thậm chí còn không có cả pin cho Real-Time Clock, linh kiện được dùng để theo dõi thời gian nên chúng không thể nhận biết thời gian sau khi bạn tắt máy và phải đồng bộ thời gian với mạng internet sau khi bật.

Tuy nhiên do các Mini Computer có kích thước cực nhỏ, cả 2 loại đều có chung một số điểm yếu là rất ít cổng mở rộng, thường chỉ gồm vài khe cắm USB, âm thanh, hình ảnh. Bạn cũng gần như không thể nâng cấp thêm do linh kiện cho các loại này. Một số Mini Computer thậm chí còn có CPU hay RAM được hàn chết vào bo mạch chủ, không thể thay thế hay nâng cấp. Chúng ta thường chỉ có thể mua thêm RAM (loại dành cho laptop) hoặc thêm dung lượng lưu trữ (thường là ổ SSD chuẩn NVMe rất nhỏ) để gắn thêm vào hoặc nâng cấp. Một số loại để bàn có thể lắp thêm ổ SSD 2.5inch SATA lên tới 2TB để mở rộng khả năng lưu trữ.

Những điều cần biết khi mua Mini Computer

Nếu sau khi cân nhắc kỹ lưỡng và quyết định mua một Mini Computer phục vụ cho nhu cầu của mình, bạn sẽ cần chú ý những điều sau đây để có thể mua được một cỗ máy phù hợp.

Chọn đúng CPU

Đây là linh kiện quan trọng nhất trong một Mini Computer , quyết định sức mạnh của cỗ máy và dĩ nhiên là giá tiền của nó. Bạn là người dùng bình thường chỉ cần Mini PC để đọc báo, lướt web, nhận email; hay thích chiến thêm game và thỉnh thoảng dùng Photoshop? Hãy chọn một CPU phù hợp với nhu cầu. Thông thường các Mini Computer mới đều sử dụng chip Intel thế mới như 11 12 hoặc mới nhất là 13, lúc này số lượng core và xung nhịp mỗi con chip là điều bạn cần quan tâm. Các dòng chip N95 mới của thế hệ 12 Jasper Lake sử dụng sẽ mạnh mẽ hơn các dòng chip N5105 của thế hệ 11 Alder Lake, chẳng hạn như vậy. Trong trường hợp bạn cần chiến game hay sử dụng Photoshop, các dòng chip Ryzen của AMD hoặc Intel i3 i5 i7 thế hệ mới là lựa chọn tối ưu.

Xác định mức RAM cần thiết

Với Mini Computer , 8GB RAM là điểm khởi đầu tốt. Nếu bạn không có nhu cầu dùng ứng dụng nặng thì cứ giữ nguyên ở mức này. Tuy nhiên nếu muốn xử lý nhiều file Excel hoặc mở nhiều tab Chrome thì hãy nâng lên ít nhất 16GB. Chú ý là Mini Computer dùng RAM laptop nên đắt hơn một chút so với ram của desktop (PC), do vậy sự chênh lệch giữa bản 8GB và bản 16GB của Mini Computer cũng sẽ khá là khác biệt.

Chọn loại ổ cứng

Thông thường thì các Mini Computer đời mới đều sẽ sử dụng loại ổ SSD M2 NVMe, nhằm mục đích tiết kiệm không gian. Những mẫu giá rẻ hơn hoặc cũ hơn vẫn còn sử dụng SSD M2 SATA (công nghệ ổ cứng khác nhau, xem thêm Tìm hiểu về công nghệ ổ cứng SSD: NVMe, SATA hoặc thậm chí là SSD 2.5 inch truyền thống. Tất nhiên tốc độ của các loại ổ cứng này tuy là M2 cũng sẽ rất là khác nhau, theo thứ tự SSD NVME > SSD SATA rồi đến ổ SSD SATA 2.5inch thông thường. Cần tốc độ, cứ ổ NVME mà lựa chọn, còn lưu trữ, bạn có thể chọn ổ SSD SATA 2.5inch, hiện tại đã có tới ổ 8TB, rất khủng.

Tìm hiểu về công nghệ ổ cứng SSD: NVMe, SATA, M.2

Kích thước phù hợp

Dù Mini Computer là các loại máy tính cỡ nhỏ, chúng không có một chuẩn chung nào về kích thước và vì thế các nhà sản xuất tự do biến tấu. Chúng có thể nằm gọn trong lòng bàn tay của bạn, nhưng cũng có thể to như một hộp bánh. Việc lựa chọn loại nào là tùy vào mắt thẩm mỹ, nhưng loại to hơn thường cho phép nâng cấp tự do hơn, trong khi loại nhỏ và nhẹ thì không thể nhiều lựa chọn. Ngoài ra, một số loại cho phép bạn treo giấu kín đằng sau màn hình rất gọn gàng, hoặc một số loại sẽ làm rất thời trang như vật trang trí bàn làm việc hoặc như khay để đồ cá nhân của bạn luôn.

Khả năng tiết kiệm điện

Trong thời đại “sống xanh” như hiện nay thì khả năng tiết kiệm điện của các Mini Computer cũng là một yếu tổ cân nhắc khi lựa chọn Mini Computer cho văn phòng hoặc ngôi nhà của bạn. Các model Mini Computer sẽ công bố các thông số như chỉ tiêu TDP (Thermal Design Power) của con chip (đo bằng W) là khả năng tiêu thụ điện tối đa của máy. Thông thường khi máy chạy full-load thì mới tiêu thụ đến mức vậy, còn nếu trạng thái nghỉ hoặc chờ, hoặc dùng ít tác vụ thì không đạt mức đó. Ngoài ra với các dòng chip thế hệ 12 thì có các khái niệm mới như Processor Base Power (PBP) và Maximum Turbo Power (MTP). Xem thêm: https://liliputing.com/pbp-vs-tdp-intel-changes-power-consumption-starting-with-12th-gen-chips/

Lời kết

Đó là tất cả những gì bạn cần biết về Mini Computer và ưu điểm của chúng. Đây là một phương án rất tốt dành cho những người dùng chỉ cần một dàn máy tính nhỏ gọn, dễ dùng và không mất nhiều công sức lắp ráp, cài đặt; hoặc một văn phòng cần một văn phòng gọn gàng sạch sẽ với trang trí hiện đại. Hi vọng rằng những thông tin này đã có ích cho bạn, và hẹn gặp lại trong những bài viết sau.